Tokom nekoliko vekova, leptir mašna je odolevala testu vremena i prošla je kroz razne faze adaptacije. Od njenog pojavljivanja, kao neophodnog dela garderobe, do simbola prestiža i masovnog prihvatanja kod stilizovanih muškaraca, leptir mašna je pretrpela razne izmene u vidu forme i funkcije i prevazišla je tradicionalni stereotip koji ju je pratio.

Leptir mašna je po prvi put ostavila dokumentovani trag svog postojanja tokom Tridesetogodišnjeg rata (1618-1648). Nosili su je hrvatski vojnici i bila im je neophodna. Svrha leptir mašne bila je da učvrsti kragnu za košulju. Posle rata, vojnici su ovaj trend doneli sa sobom.

academia-cravatica.hr

Potreba za ukrašavanjem vrata po prvi put se javila 1650. godine. Muškarci, inspirisani šarenim, ptičijim perjem, stvorili su ukras koji je u Francuskoj bio poznat pod imenom Jabat, od latinske reči jaba koja označava grlo ptice. Jabat je služio samo za dekoraciju, bio je bele boje i sačinjen od čipke, a posebno je bio popularan u aristoratskim salonima.

Sredinom 1880-ih godina mašna je postala obavezan detalj za svakog stilizovanog muškarca. U oktobru 1886. godine, Pjer Lorijard (Pierre Lorillard) iznedrio je nov stil formalnog oblačenja, a nosio je leptir mašnu u elitnom njujorkškom klubu koji je nosio naziv The Tuxedo Club.

Ovaj izgled naišao je na odobravanje i postao je hit među ljubiteljima mode. Iz tog vremena potiče naziv “black tie” i ubrzo su džentlmeni počeli da nose leptir mašne u kombinaciji sa frakom. Posle belog i čipkanog jabata, crna boja je postala uobičajena za ovaj modni detalj. Irci su bili prvi koji su nosili mašne u boji i one su najčešće bile u braon, zelenim i crvenim nijansama.

Tokom proteklih nekoliko decenija, poznavaoci leptir mašne došli su na ideju da je redizajniraju i modernizuju.

Prešla je put od street stylea, preko modne piste, do obaveznog detalja kod poznatih ličnosti, a danas je prilagođena različitim trendovima i varijacijama – porušila je svoj standardni kalup i postala neformalni modni dodatak. Od kicoškog izgleda dizajnera Karla Lagerfelda i Manolo Blanika, preko komičara Čarlija Čaplina i iskonske ikone Frenka Sinatre do štreberskog izgleda Bila Naja, poznatijeg kao The Science Guy, danas svaki ljubitelj mode i modnih dodataka može da uživa u čarima ovog ukrasa.

Leptir mašna kakvu danas znamo, nastala je početkom 19. veka. Kasnije je ponovo modifikovana i nastala je kravata koja se smatrala manje formalnom i svečanom od mašne.
Iako su mašne prvenstveno bile namenjene muškarcima, dame im, takođe, nisu odolele. Marlen Ditrih i Ketrin Hepbern su bile prve koje su isprobale ovaj detalj 1920. i 1930. godine. Feminizam je utirao put rodnoj ravnopravnosti i žene su počinjale da nose odeću za muškarce. Marlen, poznata po leptir mašni i visokom šeširu, rekla je: “Ja se oblačim da bih stvorila sliku! Ne zbog sebe, ne zbog publike, mode ili muškaraca!”

Kroz istoriju mnoge uticajne ličnosti su nosile ovaj modni detalj. Značajni političari, ideolozi i mislioci poput Vinstona Čerčila, Teodora Ruzvelta, Abrahama Linkolna i Karla Marksa iskazivali su autoritet i moć leptir mašnom. Danas je nose mnogi moćnici i poznate, holivudske ličnosti među kojima se izdvajaju Džastin Timberlejk, Rijana, Dru Barimor, a i slavni špijun Džejms Bond.

Iako se mislilo da značaj leptir mašne u modi bledi, nemoguće je ne primetiti da je odolela testu vremena i pokazala svoju dugovečnost. U 20. veku njena populanost je opala zbog poteškoća oko vezivanja, pa se nekoliko desetina godina nosila samo na svečanostima i venčanjima.

Danas se najčešće prave od pamuka i dostupne su u svim bojama i dezenima. Trend leptir mašne vratio se na velika vrata. Bez granica i krutih modnih pravila, redizajnirana tako da svako može da je nosi bez obzira na stil i modne navike, postala je veoma poželjan i važan modni detalj koji doprinosi tome da svako može da izgleda jedinstveno i unikatno.